EYT Düzenlemesindeki Adaletsizlik
Emeklilikte Yaşa Takılanlar’da ( EYT) 24 yıl sonra yeni bir çözüme gidildi. 7438 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, 3 Mart 2023 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.EYT’deki adaletsizliği gidermek için hazırlanan yeni düzenleme, aslında yeni adaletsizlikler meydana getirdi. Normal şartlarda, adaletsizliği ortadan kaldırmak için yeni bir düzenlemeye niyet ediyorsanız, yeni mağduriyet ve adaletsizlikler oluşturmamanız gerekir. Bir önceki sorunu çözerken, ortaya daha adaletsiz bir tablo ortaya koymak, kitlelerdeki sorunların çözüleceğine olan inancı zedeler.Yeni düzenlemeyle 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigorta girişi olanlar
eyt kapsamına alındı. Bir gün sonra yani 9 Eylül 1999 tarihinde sigorta girişi olan kişiler hem yaşa hem de prime takılıyor. Yani bu tarihten sonra sigorta girişliler 60 yaşı bekleyecek. Bir gün önce sigorta girişi olanlar ise kadınlarda 38, erkeklerde 43 yaşında emekli olabiliyor. Bir gün sonra işe giren 17 yıl sonra emekli olabilecek. Bir de staj ve çıraklık mağdurları var. İşte bu adaletsizliktir.EYT düzenlemesine hakkaniyetle yaklaşılmış olsaydı, bu mağduriyet yaşanmaz, adaletli bir düzenleme yapılabilir; 8 Eylül 1999 öncesinde oluşan mağduriyet giderildikten sonra 9 Eylül 1999 sonrası sigorta başlangıcı olanlar hem prim hem de yaşta kademeli olarak düzenlemeden faydalanabilirdi.9 Eylül 1999 sonrası sigorta girişi olanlar yıllara göre kadın ve erkeklerde farklı olmak üzere gerek yaş gerekse primlerinde kademeli olarak artırılarak bu sorun çözülebilir. Emeklilikte Adalet Derneği (EMADDER), bu konuda teklif getirmiş. Buna göre, prim gün sayısı değişik olmak koşuluyla 9 Eylül 1999 ile 2002 arası için kadın 43, erkek 45; 2003 yılı için kadın 44 erkek 46, 2004 yılı için kadın 45 erkek 47, 2005 yılı için kadın 46 erkek 48, 2006 yılı için kadın 47 erkek 49, 2007 yılı için kadın 48 erkek 50, 2008 yılı için kadın 49 erkek 51 yaşında emekli olabilmelidir.Bilindiği gibi mevcut uygulamada 9 Eylül 1999 ile 2008 yılları arası emeklikte yaş 60, 2008’den sonra ise kademeli olarak 65’tir. Yukarıda bahsettiğimiz kademe sisteminde 2008’den sonra tarih sınırı olmaksızın kadın 50, erkek ise 52 yaşında emekli olabilmelidir.
Yazının devamını okumak için tıklayınız